MYOMA UTERİ
MYOMA UTERİ
MYOMA UTERİ (FİBROİD) UTERUS (RAHİMİN) İYİ HUYLU BÜYÜMESİDİR. KADIN PELVİSİNDE EN SIK GÖRÜLEN BENİGN TÜMÖR BÜYÜMESİDİR. BAZI KADINLARDA MYOM BOYUTU KÜÇÜK OLUP ŞİKAYET VE PROBLEMLERE YOL AÇMAYABİLİR. ANCAK BAZI HASTALARDA MYOMLAR BÜYÜKLÜK , SAYI, VE LOKALİZASYON OLARAK ŞİKAYETLERE YOL AÇABİLİR.
*MYOMLARIN TİP VE NEDENLERİ
*SEMPTOMLAR VE KOMPLİKASYONLAR
*TEŞHİS VE TEDAVİ
MYOM ÇEŞİTLERİ
MYOMA UTERİ UTERUSUN(RAHİMİN) DÜZ KAS DOKUSUNDAN GELİŞMEKTEDİR. AYNI ZAMANDA LEİOMYOMA YA DA FİBROİDDE DENMEKTEDİR.
BÜYÜKLÜK, ŞEKİL VE LOKALİZASYON OLARAK DEĞİŞKEN OLABİLMEKTEDİR. RAHİM İÇERSİNDE, DIŞ YÜZEYİNDE VEYA BİR SAPLA RAHİME BAĞLI OLABİLİR.
MYOMLAR KÜÇÜK, ARMUT BÜYÜKLÜĞÜNDE BÜYÜMÜŞ VEYA 7,5 YADA 15 CM BÜYÜKLÜĞE KADAR ULAŞABİLİR. BÜYÜDÜKLERİ DÖNEMDE RAHİM İÇERSİNİ YA DA YA DA DIŞ BÖLGESİNİ BASIYA BAĞLI OLARAK BOZABİLİRLER. BAZEN MYOMLAR TÜM PELVİS VEYA ABDOMENİ DOLDURACAK KADAR BÜYÜKLÜKTE OLABİLİR.
KADINLARDA TEK BİR MYOM YA DA BİRDEN FAZLA MYOM OLABİLİR. MYOMLARIN TEK YA DA GRUPLAR HALİNDE OLMASINI TAHMİN ETMEK ZORDUR. UZUN SÜRE KÜÇÜK OLARAK KALABİLİR ANİ OLARAK BÜYÜYEBİLİR VEYA YILLAR İÇERSİNDE YAVAŞ ŞEKİLDE BÜYÜYEBİLİR.
NEDENLER
MYOMLARA EN SIK 30 İLA 40’ LI YAŞLARDA RASTLANIR. ANCAK HER YAŞTA OLUŞABİLİR. MYOMLAR SİYAHI IRKTA BEYAZ IRKA GÖRE DAHA FAZLA RASTLANMAKTADIR.
MYOMLARA NEYİN YOL AÇTIĞI AÇIK DEĞİLDİR. BAZI ÇALIŞMALAR DOĞUMDAN ÖNCE ANNE KARNINDA HATALI OLARAK YERLEŞMİŞ HÜCRELERDEN GELİŞTİĞİNİ GÖSTERMEKTEDİR. KADINLIK HORMONLARI OLAN ÖSTROJEN VE PROGESTERON MYOM BÜYÜMESİNDE ÖNEMLİDİR. BU HORMON DÜZEYLERİ KADIN YAŞAMI SÜRESİ İÇERSİNDE ARTIŞ YA DA AZALMA GÖSTERMEKTEDİR. ÖRNEĞİN MENOPOZDA ÖSTROJEN SEVİYESİ DÜŞMEKTE. MYOMLAR MENOPOZDAN SONRA KÜÇÜLMEKTEDİR. ÖSTROJEN İÇEREN DOĞUM KONTROL HAPLARI MYOMLARIN BÜYÜMESİNE YOL AÇABİLİR.
SEMPTOMLAR. MYOMLAR AŞAĞIDAKİ ŞİKAYETLERE YOL AÇABİLİR.
*ADETDE DEĞİŞİKLİKLER
-UZUN SÜRELİ, SIK VEYA AŞIRI ADET GÖRME
-ADETLERİN SANCILI OLMASI(KRAMPLAR)
-MENSTRÜASYON DIŞINDA VAJİNAL KANAMA
-KAN KAYBINA BAĞLI ANEMİ
*AĞRI
-KARIN YA DA SIRT ALT BÖLGESİNDE (SIKLIKLA KÜNT, AĞIR BAZEN KESKİN OLABİLİR)
-CİNSEL İLİŞKİ ESNASINDA
*BASI HİSSİ
-İDRAR YAPMADA ZORLUK VEYA SIK İDRARA ÇIKMA
-KONSTİPASYON, REKTAL AĞRI VEYA BARSAK HAREKETLERİNDE ZORLUK(KONSTİPASYON)
-ABDOMİNAL KRAMPLAR.
*RAHİMDE BÜYÜME VE KARIN BÖLGESİNDE GENİŞLEME
*DÜŞÜKLER
*İNFERTİLİTE
BU ŞİKAYETLER AYNI ZAMANDA DİĞER PROBLEMLERİNDE BULGUSU OLABİLİR. EĞER BU ŞİKAYETLERİNİZ MEVCUT İSE MUTLAKA DOKTORA BAŞVURMALISINIZ. MYOMLAR BAZEN HİÇ BİR ŞİKAYETE YOL AÇMAYABİLİR. MYOMLAR RUTİN MUAYENE ESNASINDA TESPİT EDİLEBİLİR.
KOMPLİKASYONLAR
ÇOĞU MYOM HERHANGİ BİR PROBLEME YOL AÇMASADA BAZEN KOMPLİKASYONLAR OLABİLİR. MYOMLARDAN UTERUSA SAP İLE BAĞLI OLANLARDA SAP KISMI KENDİ EKSENİ ETRAFINDA DÖNEREK AĞRI, BULANTI VE ATEŞE YOL AÇABİLİR. HIZLI ŞEKİLDE BÜYÜYEN YA DA KÜÇÜLMEKTE OLAN MYOMLARDA AYNI ZAMANDA AĞRIYA YOL AÇABİLİR. NADİREN BU AĞRI KANSERLE İLİŞKİLİ OLABİLİR. ÇOK BÜYÜK MYOMLAR KARIN BÖLGESİNDE ŞİŞLİĞE NEDEN OLABİLİR.
DİĞER NEDENLER SIK OLMASINA RAĞMEN MYOMLAR İNFERTİLİTEYE NEDEN OLABİLİR. İNFERTİLİTEYİ MYOMLARA BAĞLAMADAN ÖNCE DİĞER İNFERTİLİTEYE NEDEN OLABİLECEK FAKTÖRLER ARAŞTIRILMALIDIR. MYOMLAR İNFERTİLİTE NEDENİ OLDUĞUNDA TEDAVİ EDİLDİĞİNDE ÇOĞU KADIN GEBE KALABİLMEKTEDİR.
TEŞHİS
MYOMUN İLK BULGULARI RUTİN PELVİK MUAYENE ESNASINDA TESPİT EDİLEBİLİR. AŞAĞIDAKİ İŞLEMLER MYOM HAKKINDA DAHA FAZLA BİLGİ VEREBİLİR.
*ULTRASONOGRAFİ. SES DALGALARI İLE UTERUS VE PELVİK ORGANLAR HAKKINDA BİLGİ VERİR.
*HİSTEROSKOPİ.VAJEN VE SERVİKS YOLU İLE IŞIKLI ALET İLE GİRİLEREK RAHİM İÇERSİNDE OLAN YADA RAHİM İÇERSİNDE ŞEKİL BOZUKLUĞU YAPAN MYOMLARIN GÖRÜLMESİNİ SAĞLAR.
*HİSTEROSALPİNGOGRAFİ. ÖZEL BİR RÖNTGEN GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMİ OLUP UTERUS VE FALLOP TÜPLERİNDEKİ ŞEKİL BOZUKLUKLARI VE DEFEKTLERİ GÖSTEREBİLİR.
*SONOHİSTEROGRAFİ. RAHİM AĞZINDAN UTERUS İÇERSİNE SIVI VERİLEREK ULTRASON EŞLİĞİNDE GÖRÜNTÜLEME YAPILIR VE UTERUS İÇ YÜZEYİ DEĞERLENDİRİLİR.
*LAPAROSKOPİ. IŞIKLI ALET İLE KARIN İÇERSİNE GİRİLEREK KARIN İÇERİSİ GÖZLENİR. UTERUS DIŞINDA YERLEŞMİŞ MYOMLAR GÖZLENEBİLİR.
MYOMLAR VE GEBELİK
AZ SAYIDA GEBE HASTADA MYOMLAR MEVCUT OLABİLİR. EĞER GEBE İSENİZ VE MYOMLAR MEVCUT İSE SİZE VE BEBEĞİNİZE PROBLEM YARATABİLİR. GEBELİK ESNASINDA MYOMLAR BÜYÜYEBİLİR. ÇOĞU BÜYÜME UTERUSA KAN AKIŞINDA ARTIŞA BAĞLI OLARAK OLUR. GEBELİĞE BAĞLI RAHİM BÜYÜMESİ İLE BERABER BÜYÜYEN MYOM RAHATSIZLIK, BASI HİSSİVE AĞRIYA YOL AÇABİLİR. MYOMLAR
*DÜŞÜK RİSKİNİ ARTIRABİLİR
*ERKEN DOĞUM RİSKİNİ ARTIRABİLİR.
*MAKADİ DOĞUM RİSKİNİ ARTIRABİLİR.
MAGNETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME VE TOMOGRAFİ KULLANILABİLİR ANCAK NADİREN GEREKLİDİR. BAZI TESTLER MYOMLARIN ZAMAN İÇERSİNDE BÜYÜMESİNİ TAKİP İÇİN KULLANILABİLİR.
TEDAVİ
ŞİKAYETLERE YOL AÇMAYAN, KÜÇÜK, YA DA MENOPOZ DÖNEMİNE YAKLAŞAN HASTALARDA TEDAVİ GEREKTİRMEMEKTEDİR. BAZI ŞİKAYET VE BULGULAR TEDAVİ GEREKTİREBİLİR.
*ANEMİYE VEYA KADINLARIN NORMAL AKTİVİTELERİNİ BOZAN AŞIRI VEYA AĞRILI ADET GÖRME
*ADET DÖNEMLERİ ARASINDA ARA KANAMA OLMASI
*BÜYÜMENİN MYOM VEYA OVER DİĞER TÜMÖR TİPİNE BAĞLI OLUP OLMADIĞINI TESPİT ETMEK İÇİN
*MYOMDA AŞIRI BÜYÜME EĞİLİMİ
* İNFERTİLİTE
*PELVİK AĞRI
MYOMDA ÇOK ÇEŞİTLİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ MEVCUTTUR. TEDAVİ SEÇENEĞİNE HASTANIN KENDİ İSTEĞİ VE DOKTORUNUZUN MYOM LOKALİZASYONU VE BÜYÜKLÜĞÜ İLE İLGİLİ TAVSİYESİNE GÖRE KARAR VERİLİR.
MEDİKAL TEDAVİ
BAZI MYOMLARDA İLAÇ TEDAVİSİDE BİR SEÇENEKTİR. İLAÇLAR MYOMLAR BAĞLI AŞIRI KANAMA VE AĞRILI ADET GÖRMEYİ AZALTABİLİR. CERRAHİ BAZEN DAHA SONRA GEREKEBİLİR. İLAÇ TEDAVİSİ OLARAK AŞAĞIDAKİ SEÇENEKLER MEVCUTTUR.
*DOĞUM KONTROL HAPLARI VE DİĞER HORMONAL DOĞUM KONTROL YÖNTEMLERİ-.BU İLAÇLAR SIKLIKLA AŞIRI KANAMA VE AĞRILI ADETİN AZALTILMASINDA KULLANILIR. BU TEDAVİLERİN MAHZURU BAZEN MYOMLARIN BÜYÜMESİNE YOL AÇABİLİR. BAZI KADINLARDA HORMONAL KORUNMA YÖNETEMLERİNİN FAYDALARI ZARARLARINDAN DAHA FAZLADIR VE KULLANMAK GEREKİR.
*GONADOTROPİN SALINIMI ARTIRAN İLAÇLAR(GNRH ANALOGLARI) .BU İLAÇLAR ADET KESİLMESİNE VE MYOMLARIN KÜÇÜLMESİNE YOL AÇABİLİR. BU İLAÇLAR SIKLIKLA AMELİYAT ÖNCESİNDE KANAMA İHTİMALİNİ AZALTMAK İÇİN KULLANILIR. GNRH AGONİSTLERİNİN KEMİK ERİMESİ, OSTEOPOROZ,VAJİNAL KURULUKVE GECE TERLEMELERİ GİBİ BAZI YAN ETKİLERİ MEVCUTTUR. BU YÜZDEN ANCAK KISA SÜRELİ (6 AYDAN DAHA AZ) SÜRELİ OLARAK KULLANILIR.BU İLAÇLARIN KULLANIMINDAN SONRA MYOMLAR ESKİ BÜYÜKLÜĞÜNE DÖNERLER.
*PROGESTERON SALAN RAHİM İÇİ ARAÇLAR.BU SEÇENEK UTERUS KAVİTESİNE BASI YAPMAYAN VE BOZMAYAN MYOMLARDA TEDAVİ SEÇENEĞİDİR. BU KANAMA VE AĞRILI ADET GÖRMEYİ AZALTIR ANCAK MYOMLARI TEDAVİ ETMEZ.
BU İLAÇLARA EK OLARAK DİĞER BAZI İLAÇLARDA MYOM TEDAVİSİNDE KULLANILMAKTADIR.
MYOMEKTOMİ
MYOMEKTOMİ RAHİMİ YERİNDE BIRAKARAK MYOMUN CERRAHİ OLARAK ÇIKARILMASI İŞLEMİDİR. UTERUS YERİNDE KALDIĞI İÇİN İLERİDE ÇOCUK SAHİBİ OLABİLMEKTEDİR. ANCAK DOĞUM SEZARYEN GEREKTİREBİLMEKTEDİR. BAZEN MYOMEKTOMİYE BAĞLI OLARAK YAPIŞIKLIKLAR OLABİLMEKTE BU DA İNFERTİLİTEYE YANİ ÇOCUK SAHİBİ OLAMAMAYA YOL AÇABİLMEKTEDİR.
MYOMLAR OPERASYONDAN SONRA TEKRAR BÜYÜMEZ ANCAK YENİ MYOMLAR GELİŞEBİLİR. EĞER BU DURUM ORTAYA ÇIKARSA CERRAHİ GEREKEBİLİR.
MYOMEKTOMİ ÇEŞİTLİ ŞEKİLLERDE YAPILABİLMEKTEDİR.
*LAPARATOMİ(AÇIK CERRAHİ)
*LAPAROSKOPİ
*HİSTEROSKOPİ
KULLANILAN METOD MYOMUN BÜYÜKLÜK VE LOKALİZASYONUNA BAĞLIDIR. LAPARATOMİDE KARIN ÜZERİNDEN KESİ YAPILIR. BU İNSİZYON ARACILIĞI İLE MYOM ÇIKARILIR . LAPAROSKOPİDE LAPAROSKOP KARIN İÇERSİNİ GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN KULLANILIR. DİĞER ARAÇLARDA KÜÇÜK İNSİZYONLA ÇIKARILAN MYOMUN KARIN DIŞINA ÇIKARILMASINI SAĞLAR.
HİSTEROSKOPİ UTERUS İÇERSİNE DOĞRU UZANIM GÖSTEREN MYOMLARIN ÇIKARILMASI İÇİN KULLANILIR. REZEKTOSKOP HİSTEROSKOPİ ALETİ YARDIMI İLE YERLEŞTİRİLİR. REZEKTOSKOP İLE MYOM ELEKTRİK YADA LASER IŞIK KAYNAĞI İLE TAHRİP EDİLEREK ÇIKARILIR. ANCAK DERİNDE YERLEŞMİŞ OLAN MYOMLARI BU YÖNTEMLE ÇIKARMAK MÜMKÜN DEĞİLDİR.
MYOMEKTOMİNİN KANAMA VE İNFEKSİYON GİBİ BAZI RİSKLERİ MEVCUTTUR. HİSTEROSKOPİ İŞLEM ESNASINDA KULLANILAN SIVIYA BAĞLI OLARAK BAZI PROBLEMLER ORTAYA ÇIKABİLİR. DOKTORUNUZ RİSKLER KONUSUNDA DETAYLI OLARAK AÇIKLAMA YAPABİLİR.
UTERİN ARTER EMBOLİZASYONU
MYOMLARIN TEDAVİSİNDE DİĞER BİR TEDAVİ YÖNTEMİ UETRİN ARTER EMBOLİZASYONUDUR(UAE) BU İŞLEMDE UTERUS(RAHİME )GİDEN KAN DAMARLARI BLOKE EDİLEREK MYOMA GİDEN KAN AKIMI AZALTILIR VE KÜÇÜLMESİ SAĞLANIR.
BU İŞLEM TECRÜBELİ RADYOLOJİ UZMANI TARAFINDAN YAPILIR. BAZI DURUMLARDA HASTANE DIŞINDADA YAPILABİLİR. DİĞER DURUMLARDA HASTANEDE BİR GECE KALMAK GEREKEBİLİR.
KASIK BÖLGESİNDE KÜÇÜK BİR İNSİZYON YAPILIR. KATATER OLARAK ADLANDIRILAN KÜÇÜK TÜP BÜYÜK ARTERDEN GİRİLEREK KÜÇÜK ARTERLERE DOĞRU İLERLETİLEREK RAHİMİ BESLEYEN ARTERLERE ULAŞILIR. KUM TANESİ BOYUTUNDA PARTİKÜLLER KATATER VASITASI İLE BU ARTERLERE ENJEKTE EDİLİR. BU PARTİKÜLLER MYOMA KAN AKIMININ KESİLMESİNE YOL AÇAR VE BUDA MYOMDA KÜÇÜLMEYE YOL AÇAR. BU İŞLEM BİRDEN FAZLA MYOM OLAN HASTALARDADA ETKİLİ OLMAKTADIR.
ÇOĞU KADINDA İŞLEMDEN SONRA BİR KAÇ SAAT KRAMPLAR OLABİLİR. BAZI KADINLAR BULANTI VE ATEŞ OLABİLMEKTEDİR. İLAÇLAR BU ŞİKAYETLERDE YARDIMCI OLMAKTADIR. KOMPLİKASYONLAR SIK OLMAYIP ENFEKSİYON VE UTERUS ARTERLERİNDE HASARI İÇERMEKTDİR. ÇOĞU KADIN İŞLEMDEN KISA SÜRE SONRA DÜZENLİ ADET GÖRMEYE BAŞLAYABİLİR. 50 YAŞINDAN BÜYÜK HASTALARIN HER 10 TANESİNDEN 4 TANESİNDE ADETLER NORMALE DÖNMEMEKTEDİR.
UAE’ NİN GELECEK GEBELİKLERDEKİ ETKİLERİ BELİRGİN DEĞİLDİR. UAE İŞLEMİ YAPILAN HASTALARDA GEBELİK ESNSINDA PLASENTA PROBLEMLERİ GELİŞEBİLMEKTEDİR. İLERİDE GEBELİK DÜŞÜNEN HASTALARDA DİĞER TEDAVİ SEÇENEKLERİNİ DÜŞÜNÜLMESİ DAHA İYİ OLUR.
HİSTEREKTOMİ
HİSTEREKTOMİ RAHİMİN ÇIKARILMASI İŞLEMİDİR. YUMURTALIKLAR ÇIKARILABİLİR YA DA ÇIKARILMAYABİLİR. BU İŞLEMDE UTERUS KARIN YOLU YA DA VAJİNAL YOLDAN YAPILAN İNSİZYON İLE ÇIKARILABİLİR. KULLANILAN METOD MYOM BÜYÜKLÜĞÜNE BAĞLIDIR. ANESTEZİ İÇİN GENEL ANESTEZİ YADA BÖLGESEL ANESTEZİ DENİLEN VÜCUT ALT BÖLGESİNİN HİSSİZLEŞTİRİLMESİ YAPILABİLİR. İŞLEMDEN SONRA HASTANEDE BİR KAÇ GÜN KALMAK GEREKEBİLİR.
HİSTEREKTOMİ AŞAĞIDAKİ DURUMLARDA GEREKEBİLİR
*AĞRI VEYA ANORMAL KANAMA DİĞER TEDAVİLERE RAĞMEN DEVAM EDERSE
*MYOMLAR ÇOK BÜYÜK İSE
*DİĞER TEDAVİLER MÜMKÜN DEĞİLSE
DOKTORUNUZ HİSTEREKTOMİ GEREKLİLİĞİ DÜŞÜNÜYORSA ÖNCELİKLE ŞİKAYETLERE YOL AÇABİLEN UTERUS İÇ TABAKASI İLE İLİŞKİLİ DURUMLARI EKARTE ETMELİDİR.
MR(MAGNETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME) EŞLİĞİNDE ULTRASON CERRAHİSİ
BU YAKLAŞIMDA ULTRASON DALGALARI MYOMLARI TAHRİP ETMEK İÇİN KULLANILIR. BU DALGALAR MR GÖRÜNTÜLEMESİ İLE YARDIMI İLE LOKALİZASYONU BELİRLENEN MYOM ÜZERİNE GÖNDERİLİR. BU İŞLEMİN UZUN DÖNEM FAYDA SAĞLAYIP SAĞLAMADIĞI TAM BİLİNMEMEKTEDİR.
SONUÇ
MYOMLAR KADINLARDA SIK RASTLANILAN BENİGN TÜMÖRLERDİR. MYOMLAR ŞİKAYETLERE NEDEN OLMAYABİLİR VE TEDAVİ GEREKTİRMEYEBİLİR. BAZEN TEDAVİ GEREKTİREBİLİRLER.
DAHA ÖNCEDEN MYOMUNUZ MEVCUT İSE DÜZENLİ OLARAK KONTROLE GİTMEK GEREKİR. DÜZENLİ OLARAK KONTROLE GELMEK VE TEDAVİ GEREKTİREBİLECEK ŞİKAYETLERİ TAKİP ETMEK ÖNEMLİDİR.
Mutlu KİLCİLER
Kadın Hastalıkları ve Doğum
www.mutlukilciler.com