35 YAŞINDAN SONRA BEBEK SAHİBİ OLMAK
35 YAŞINDAN SONRA BEBEK SAHİBİ OLMAK: YAŞLANMA DOĞURGANLIĞI VE GEBELİĞİ NASIL ETKİLER?
SON 10 YIL İÇERSİNDE İLK KEZ ANNE OLACAK KADINLARIN YAŞINDA ARTIŞ GÖZLENMİŞTİR. MEDYADA 40 LI YA DA 50’ Lİ YAŞLARDA HAMİLE KALAN ÜNLÜ İNSAN HABERLERİ NEDENİ İLE ÇOĞU KADIN İLERİ YAŞLARDA ÇOK KOLAY HAMİLE KALABİLECEĞİNİ DÜŞÜNMEKTEDİR. YAŞLANMA SÜRECİ İLE BİRLİKTE OVERLER VE İÇERSİNDEKİ YUMURTALARDA DA YAŞLANMA OLMAKTADIR. BU DEĞİŞİKLİKLER GÖZLE GÖRÜLMEMEKTE VE HİSSEDİLMEMEKTE ANCAK ÇOĞU KADININ DÜŞÜNDÜĞÜNDEN DAHA HIZLI ŞEKİLDE GELİŞMEKTEDİR.
30 ‘LU YAŞLARIN SONU VEYA 40’ LI YAŞLARDA HAMİLE KALMAYI DÜŞÜNÜYOR İSENİZ YAŞIN VE YAŞLANMA SÜRECİNİN GEBE KALMA PLANLARI ÜZERİNDE NE GİBİ ETKİLERİ OLABİLECEĞİNİ FARKINDA OLMAK ÖNEMLİDİR.
*YAŞLA BERABER DOĞURGANLIK NEDEN DÜŞMEKTE
*GEÇ YAŞTA GEBE KALMANIN RİSKLERİ
*ÜREME PLANLAMASI YAPILMASI
*DOĞURGANLIĞI KORUMAK İÇİN SEÇENEKLER
*ANNE YAŞININ DOĞURGANIK ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
KADINLARDA DOĞURGANLIĞIN EN FAZLA OLDUĞU DÖNEM 20 İLA 24 YAŞ ARALIĞIDIR. 30 YAŞINDAN SONRA GEBE KALABİLME İHTİMALİ AZALMAYA BAŞLAR. BU AZALMA 35 YAŞTAN SONRA DAHA FAZLA BELİRGİNLEŞMEYE BAŞLAR. 45 YAŞ CİVARLARINDA DOĞURGANLIK SON DERECE DÜŞÜK OLUP ÇOĞU KADIN İÇİN DOĞAL YOLLARDAN HAMİLE KALABİLMEK NEREDEYSE İMKANSIZDIR.
KADINLARDA YAŞLA BERABER GEBE KALABİLME İHTİMALİNİN AZALMASI OVERLER(YUMURTALIKLARDAKİ) YUMURTA SAYISININ DOĞUMDA SABİT OLMASI VE ZAMAN İÇERSİNDE AZALMASI İLE ALAKALIDIR. KADINLARDA YAŞ ARTIŞI İLE BERABER YUMURTALIKLARDAKİ YUMURTA SAYISI AZALMAKTADIR. YUMURTALIKLARDA GERİDE KALAN YUMURTALARDA Kİ KROMOZOMLARDA KROMOZOM BOZUKLUKLARI ORANI ARTMAKTADIR. YAŞ ARTTIĞI ZAMAN MYOM VE ENDOMETRİOZİS GİBİ DOĞURGANLIĞI ETKİLEYEBİLEN RAHATSIZLIKLARIN SIKLIĞI ARTMAKTADIR.
SAĞLIKLI BİREYLERDE 20 İLE ERKEN 30’LU YAŞLARDA HER 4 KADINDAN 1 TANESİ HER MENSTRÜEL SİKLUSTA GEBE KALMAKTADIR. 40’ LI YAŞLARDA HER SİKLUS DÖNEMİNDE HER 10 KADINDAN 1 TANESİNDE GEBELİK OLUŞMAKTADIR. ERKEKLERDEDE YAŞLA BERABER DOĞURGANLIK DÜŞMEKTEDİR. ANCAK KADINLARDAKİ KADAR TAM OLARAK TAHMİN EDİLEMEMEKTEDİR.
İLERİ YAŞLARDA DOĞUMUN RİSKLERİ
30 LU YAŞ SONU İLE 4O LI YAŞLARDA GEBE KALAN HASTALARDA DAHA YÜKSEK KOMPLİKASYON RİSKİ MEVCUTTUR. BAZI PROBLEMLER KADININ SAĞLIĞINI ETKİLEYEBİLİR. DİĞERLERİ İSE FETUS SAĞLIĞINI ETKİLEYEBİLİR.
GEBELİK KOMPLİKASYONLARI
40 YAŞ ÜZERİNDE GEBE KLAN HASTALARDA PREEKLAMPSİ DENEN GEBELİKTE ORTAYA ÇIKAN HİPERTANSİYON SIKLIĞI ARTMIŞTIR. BU RİSK ARTIŞININ BİR KISMI İLERİ YAŞLARDA KADINLARDA GENÇ KADINLARA NİSPETEN SAĞLIK PROBLEMLERİNDE ARTIŞA BAĞLIDIR. ÖRNEĞİN YAŞLA BERABER SIK GÖRÜLEN KAN BASINCINDA YÜKSELME EĞİLİMİ GEBELİKTE PREEKLAMPSİ DENEN DURUMUN SIK GÖRÜLMESİNE NEDEN OLUR. ANCAK ÇALIŞMALAR HERHANGİ BİR SAĞLIK SORUNU BULUNMAYAN HASTALARDA DA GEBELİKTE KOMPLİKASYON GELİŞME OLASILIĞI OLDUĞUNU GÖSTERMEKTEDİR.
DOĞUMSAL DEFEKTLER
KROMOZOM BOZUKLUKLARININ SIKLIĞI YAŞLA BERABER ARTIŞ GÖSTERMEKTEDİR. KROMOZOMAL BOZUKLUĞA SAHİP BEBEK OLMA RİSKİ GENEL OLARAK DÜŞÜKTÜR. ANCAK KADIN YAŞININ ARTIŞI İLE BERABER HASARLI KROMOZOM YAPISINA SAHİP BEBEK RİSKİ ARTMAKTADIR. İLERİ YAŞLARDA DOĞUM YAPANLARDA EN SIKLIKLA RASTLANILAN KROMOZOM BOZUKLUĞU DOWN SENDROMUDUR. DOWN SENDROMLU BEBEĞE SAHİP OLMA RİSKİ
*20 Lİ YAŞLARDA 1/1480
*30 LU YAŞLARDA 1/940
*35 YAŞINDA 1/353
*40 YAŞINDA 1/85
*45 YAŞINDA 1/35 DİR.
EĞER DOĞUMSAL DEFEKTLERDEN ŞÜPHELENİYOR İSENİZ FETUSTA GENETİK BOZUKLUKLARIN TESPİTİ AMACI İLE PRENATAL TESTLER MEVCUTTUR. PRENATAL TARAMA TESTLERİ BEBEKLERDE SPESİFİK DOĞUMSAL DEFEKT YA DA GENETİK BOZUKLUĞA SAHİP BEBEK DOĞURMA RİSKİ DEĞERLENDİRİLİR. PRENATAL DİAGNOSTİK TESTLER İSE BEBEKTE DOĞUMSAL DEFEKT YA DA GENETİK BOZUKLUK OLUP OLMADIĞINI SAPTAMAYA YARDIMCI OLUR. HER KADIN MEVCUT TESTLERİ DOKTORU İLE GÖRÜŞEREK UYGUN KARAR VERMELİDİR.
DİĞER PROBLEMLER
35 YAŞ ÜZERİNDE DÜŞÜK VE ANNE KARNINDA BEBEK KAYBI RİSKİ DAHA FAZLADIR. ÇOĞUL GEBELİKLER AYNI ŞEKİLDE İLERİ YAŞTAKİ KADINLARDA GENÇ YAŞTAKİLERE GÖRE DAHA SIK GÖZLENMEKTEDİR. YUMURTALIKLAR YAŞLANDIĞINDA HER AY YUMURTALIKLARDAN DAHA FAZLA YUMURTA SALINMAKTADIR.
EK OLARAK BAZI DOĞURGANLIĞI ARTIRAN İLAÇLAR ÇOĞUL GEBELİK İHTİMALİNİ ARTIRMAKTADIR. ÇOĞUL GEBELİKLER SAĞLIKLI OLABİLMESİNE RAĞMEN BU GEBELİKLERDE ERKEN DOĞUM RİSKİ ARTMIŞTIR.
ÜREME PLANI YAPILMASI
TÜM KADINLAR ÇOCUK İSTEYİP İSTEMEME ,EĞER ÇOCUK SAHİBİ OLMAK İSTİYORLARSA NE ZAMAN İSTEDİKLERİNE YÖNELİK PLAN YAPMALIDIRLAR. BİR GÜN ÇOCUK SAHİBİ OLMAK İSTİYORSANIZ PLANINIZ OKULU BİTİRİP YETERİNCE ÇOCUK BAKACAK KADAR PARA BİRİKTİRME YA DA DOĞURGANLIK OLASILIĞININ EN YÜKSEK OLDUĞU 20’ Lİ YAŞLARDA ÇOCUK SAHİBİ OLMAK İSTİYORUM ŞEKLİNDE OLMALIDIR. DOKTORUNUZLA KONUŞARAK ÇOCUK SAHİBİ OLMA PLANINIZI BELİRLEMELİSİNİZ. BİR SONRAKİ AŞAMA İSE BUNUN İŞLEME KONULMASIDIR.
EĞER ŞU AN GEBELİK İSTEMİYORSANIZ VEYA ÇOCUK HİÇ DÜŞÜNMÜYORSANIZ DÜZENLİ CİNSEL İLİŞKİNİZ MEVCUT İSE SİZE UYGUN BİR DOĞUM KONTROL YÖNTEMİ KULLANILMALIDIR. BU YÖNTEMİN SİZİN DOĞURGANLIK HEDEFLERİ, YAŞAMINIZA VE SAĞLIK KOŞULLARINIZ UYGUN OLDUĞUNDAN EMİN OLMALISINIZ.
EĞER YAKIN ZAMANDA GEBE KALMAYI DÜŞÜNÜYOR İSENİZ GEBELİKTEN ÖNCE MÜMKÜN OLDUĞUNCA SAĞLIKLI OLMAYA ÇALIŞMALISINIZ. SAĞLIKLI YAŞAMLA İLGİLİ OLARAK ALKOLÜ VE SİGARAYI BIRAKMA VE AYNI ZAMANDA DOĞACAK BEBEKTE NÖRAL TÜP DEFEKTİNİ ÖNLEMEK İÇİN FOLİK ASİT KULLANMAK GEREKİR.
GEBELİK ÖNCESİ KADIN DOĞUM DOKTORUNUZA OLACAĞINIZ MUAYENE GEBELİK PLANLAMASI İÇİN ÖNEMLİDİR. GEBELİK ÖNCESİ MUAYENEDE DOKTORUNUZ SAĞLIK DURUMUNUZU, AİLE ÖYKÜNÜZÜ HASTALIKLARA KARŞI BAĞIŞIK OLUP OLMADIĞINI (AŞILANMA) DURUMU) DEĞERLENDİRECEKTİR. DOKTORUNUZ AYNI ZAMANDA
*BESLENME ALIŞKALIĞI VE YAŞAM TARZI
*GEBE KALMADAN ÖNCE SAĞLIKLI KİLOYA ULAŞMA DA TAVSİYELER
*CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLAR AÇISINDAN TARAMA
*SİZ YA DA EŞİNİZDE BAZI HASTALIKLAR AÇISINDAN TAŞIYICILIK DURUMU OLUP OLMADIĞINI TESPİT ETMEK İÇİN TAŞIYICI TARAMASI KONULARINDA SORU SORUP SİZE BİLGİLENDİRME YAPABİLİR.
YILDA BİR KEZ MUTLAKA MUAYENE OLARAK ÇOCUK İSTEĞİ PLANININ GÖZDEN GEÇİRİLMESİ GEREKİR. GELECEK YILDA GEBELİK İSTEĞİ MEVCUT İSE SAĞLIKLI GEBELİK İÇİN GAYRET GÖSTERİLMELİDİR. EĞER ÇOCUK İSTEĞİNİZ YOK İSE GÜVENİLİR DOĞUM KONTROL YÖNTEMİ KULLANDIĞINIZDAN EMİN OLMALISINIZ.
DOĞURGANLIĞIN KORUNMASI
BUGÜN İÇİN DOĞURGANLIĞI GARANTİ EDEBİLECEK MEDİKAL BİR TEKNİK YOKTUR. EĞER İLERİ YAŞLARDA ÇOCUK SAHİBİ OLMAK İSTİYORSANIZ IVF BİR SEÇENEKTİR. IVF’DE LABARATUVARDA SPERM KADIN YUMURTASI İLE DÖLLENİR. EĞER DÖLLENME OLDU İSE EMBRYO GELİŞEBİLİR. EMBRİYOLAR DONDURULABİLİR VE YILLAR SONRA TEKRAR KULLANILABİLİR. HAZIR OLDUĞUNUZ ZAMAN GEBELİK OLUŞMASI İÇİN EMBRİYOLAR UTERUSA TRANSFER EDİLEBİLİR. IVF’İN BAŞARILI OLMASI SAĞLIĞINIZ VE EMBRİYO DONDURULDUĞU DÖNEMDEKİ KADIN YAŞI GİBİ ÇEŞİTLİ FAKTÖRLERE BAĞLIDIR.
İNFERTİLİTE UZMANI İLE KONUŞMAK IVF(TÜP BEBEKTE) BAŞARI ORANINI ARTIRMAYA YARDIMCI OLACAKTIR. AYNI ZAMANDA MADDİ KONULARDA GÖRÜŞÜLMELİDİR. BAZI IVF TEDAVİLERİ PAHALI OLUP SİGORTA TARAFINDAN KARŞILANMAMAKTADIR.
İLERİ YAŞLARDA BEBELİK
35 YAŞINDAN DAHA İLERİ YAŞTA İSENİZ, ÖZEL DURUMLAR İLE KARŞILACABİLECEĞİNİZİN FARKINDA OLMALISINIZ. GEBELİKTEN ÖNCE DOKTORUNUZU GÖRÜŞMENİZ VE PRENATAL(GEBELİK ÖNCESİ) BAKIM ANAHTARDIR.
İNFERTİLİTE DEĞERLENDİRMESİ
35 YAŞ ÜZERİNDE İSENİZ VE KORUNMAMAYA RAĞMEN 6 AY GEÇMESİNE RAĞMEN GEBE KALAMADI İSENİZ KADIN DOĞUM UZMANI YA DA DİĞER DOKTORLAR İLE İNFERTİLİTE DEĞERLENDİRMESİ AÇISINDAN KONUŞULMALIDIR. 40 YAŞINDAN DAHA İLERİ YAŞTA İSENİZ DEĞERLENDİRME HEMEN YAPILMALIDIR. EĞER ENDOMETRİOZİS GİBİ DOĞURGANLIĞI ETKİLYEBİLECEK RAHATSIZLIKLAR MEVCUT İSE DOKTORA HEMEN BAŞVURMAK GEREKİR.
İNFERTİLİTE DEĞERLENDİRMESİ ESNASINDA FİZİK MUAYENE YAPILIP İNFERTİLİTENİN NEDENİ BULUNMAYA ÇALIŞILIR. NEDEN BULUNAMASA BİLE TEDAVİ MÜMKÜNDÜR. ÇOĞU VAKADA NEDEN BULUNAMASA BİLE İNFERTİLİTE BAŞARILI OLARAK TEDAVİ EDİLEBİLİR. ANCAK BU TEDAVİLERDE BAŞARI ŞANSI KADIN YAŞININ ARTMASI İLE AZALMAKTADIR.
GEBELİK ÖNCESİ BAKIM
HER YAŞTAKİ KADIN KADIN DOĞUM UZMANI YA DA AİLE HEKİMİ İLE GEBE KALMADAN ÖNCE MUTLAKA KONUŞMALIDIR. GEBELİK ÖNCESİ KONTROL ÖZELLİKLE 35 YAŞINDAN SONRA ÇOK ÖNEMLİDİR. GEBELİK ÖNCESİ MUAYENE ÖZELLİKLE BAZI PROBLEMLER AÇISINDAN RİSK ALTINDA OLUP OLMADIĞINIZI BELİRLEME İMKANI SAĞLAR. DOKTORUNUZ SAĞLIK ÖYKÜNÜZÜ, AİLE HİKAYENİZİ, KULLANMIŞ OLDUĞUNUZ İLAÇLAR VE DAHA ÖNCE GEBELİK OLUŞTU İSE BUNLARLA İLGİLİ BİLGİLER ALABİLİR. EĞER DİABET YADA HİPERTANSİYON GİBİ SAĞLIK SORUNUNUZ VARSA GEBE KALMADAN ÖNCE MUTLAKA DOKTORUNUZ İLE KONUŞARAK KONTROL ALTINDA OLMASI SAĞLANMALIDIR.
GEBELİKTE BAKIM
GEBE KALDIĞINIZDA ERKEN VE DÜZENLİ OLARAK GEBELİK TAKİPLERİNE DEVAM ETMEK SAĞLIKLI GEBELİK GEÇİRME İHTİMALİNİZİ ARTIRABİLECEKTİR. DOKTORUNUZU DÜZENLİ OLARAK ZİYARET ETMELİSİNİZ. HER MUAYENEDE SİZ VE BEBEĞİNİZİN SAĞLIĞI MONİTORİZE EDİLECEKTİR. DAHA ÖNCEDEN MEDİKAL PROBLEMİNİZ MEVCUT YA DA BU DURUM GEBELİKTE GELİŞİR İSE DAHA ÖZEL TESTLER İSTENİP DAHA YAKIN TAKİP GEREKEBİLİR. DOĞUM ESNASINDADA ÖZEL BAKIM GEREKEBİLİR.
YUMURTA DONDURMA
OOSİT DONDURMASON YILLARDA POPULER HALE GELMİŞTİR. BU İŞLEM ESNASINDA OVERLERDEN ÇOK SAYIDA YUMURTA ÇIKARILIR. DÖLLENMEMİŞ YUMURTA IVF İŞLEMİNDE KULLANILMAK ÜZERE DONDURULUR.
YUMURTA DONDURMA İŞLEMİ GEÇ DOĞUM YAPMAK İSTEYEN HASTALARDA İYİ BİR SEÇENEKTİR. YUMURTA DONDURMA İŞLEMİ BAŞLICA DAHA SONRAKİ DOĞURGANLIĞI ETKİLEYECEK KANSER TEDAVİSİ GÖREN HASTALARDA ÖNERİLMEKTEDİR. SADECE İLERİ YAŞLARDA DOĞUM YAPMAK İSTEYENLERDE YUMURTA İŞLEMİNİN BİR SEÇENEK OLRARAK DEĞERLENDİRİLMESİ KONUSUNDA YETERLİ ÇALIŞMA YOKTUR. YUMURTA DONDURMA İŞLEMİ PAHALI BİR İŞLEM OLUP SİGORTA TARAFINDAN KARŞILANMAYABİLMEKTEDİR.
SONUÇ OLARAK
35 YAŞINDAN SONRA GEBELİK DURUMUNDA DAHA FAZLA RİSKLER OLUP BU YAŞA ULAŞMADAN ÖNCE DOĞUM YAPMA KONUSUNDA DÜŞÜNMEMİZ GEREKMEKTEDİR. ÜREME İLE İLGİLİ PLAN YAPMAMIZ GEREKİR. 35 YAŞ ÜSTÜNDE İSENİZ KADIN DOĞUM UZMANI İLE GÖRÜŞMENİZ GEREKİR. İYİ BİR PRENATAL BAKIM ALINMALIDIR. İLERİ YAŞLARDA GEBE KALIP ÇOCUK SAHİBİ OLMAYA BAĞLI ÇOK PROBLEM OLABİLMESİNE RAĞMEN 35 YAŞ ÜZERİNDE ÇOĞU KADIN SAĞLIKLI GEBELİK GEÇİRİP SAĞLIKLI BEBEĞE SAHİP OLABİLİRLER.
Mutlu KİLCİLER
Kadın Hastalıkları ve Doğum
www.mutlukilciler.com